Case Report
Case report ตอน vertical phoria ตอนที่ 2
Case report ตอน vertical phoria ตอนที่ 2
บทนำ
นอกจากปัญหาสายตา สั้น ยาว เอียง แล้ว ยังมีอีกปัญหาหนึ่งที่สำคัญมาก ๆ นั่นคือปัญหากล้ามเนื้อตา ซึ่งเกี่ยวพันกับระบบการมองเห็นโดยตรงและต้องบอกว่าสำคัญมาก ซึ่งหากมีปัญหากล้ามเนื้อตานั้นหากแก้ไขเพียงแค่ระบบสายตาก็ไม่สามารถทำให้ระบบการมองเห็นนั้นกลับมาเป็นปรกติได้ เราจึงต้องแก้ไขระบบการมองเห็นอย่างบูรนาการ ส่วนแนวทางในการแก้ไขนั้นก็จะแล้วแต่ปริมาณ phoria ที่ตรวจพบ แต่วันนี้จะพูดถึงแนวทางการแก้ไขด้วยเลนส์ชนิดที่เรียกว่าเลนส์ prism เพียงอย่างเดียวเท่านั้น
เลนส์ prism นั้น ไม่ใช่ยารักษาโรค แต่เลนส์ prism นั้น เป็นการเบี่ยงแนวแสงทำให้ตาทั้งสองข้างทำงานร่วมกันให้สมบูรณ์แบบมากยิ่งขึ้น binocular vision แต่ผู้นำมาใช้ต้องมีความรู้ มีความเชี่ยวชาญ มีทักษะการตรวจที่ดี ผู้ใช้ต้องมีความผิดปรกติทางด้านกล้ามเนื้อตาอย่างเด่นชัด ผู้นำมาใช้ต้องตรวจอย่างละเอียดและต้องยืนยันได้ว่าเลนส์ prism ที่จ่ายไปนั้นช่วยทำให้ระบบการมองเห็นกลับมาเป็นปรกติ และหลังจากจ่ายเลนส์ prism ไปนั้นต้องติดตามผลงานเป็นระยะ ๆ
เข้าเรื่อง
เมื่อประมาณ 1 ปีที่ผ่านมา ได้มีพระสงฆ์เข้ามาใช้บริการเนื่องจากเพราะท่านมีปัญหาทางสายตาเห็นภาพซ้อน เวลามองไกลหรืออ่านหนังสือต้องทำคอเอียงตลอดเวลา เป็นมานาน 4-5 ปี รักษาอย่างไรก็ไม่หาย ไปหาหมอตาคุณหมอบอกไม่มีปัญหาอะไร ตัวท่านก็เริ่มถอดใจว่าคงจะหมดหนทางในการรักษา จนวันหนึ่งท่านได้พบบทความที่ผมเขียนผ่านสื่อ social media ของ facebook เรื่องกล้ามเนื้อตาและตาเหล่ซ่อนเร้นท่านจึงเดินทางเข้ามาปรึกษาด้วยความหวังที่จะแก้ปัญหาที่เป็นอยู่
เมื่อทำการตรวจด้วยวิธีเฉพาะทางคลินิกแล้วพบว่าท่านเป็นตาเหล่แบบซ่อนเร้นในแนวตั้ง vertical phoria ผลการตรวจเป็นดังนี้
สายตาที่วัดได้
RE +1.00 - 0.25 *135
LE +1.25 – 0.25*85
ADD 2.50
Vertical Phoria
Left hyperphoria 3 prism BD @ 6 m.
Left hyperphoria 3 prism BD @ Near
จะเห็นได้ว่า phoria ที่ตรวจพบแม้มีปริมาณไม่มากนักแต่รบกวนระบบการมองเห็น เพราะ vertical phoria นั้นจะส่งผลเยอะกว่า horizontal phoria ยิ่งถ้า fusional reserve มีปริมาณน้อยด้วยแล้ว จะส่งผลให้เห็นภาพซ้อน ต้องทุกข์ทรมานกับการมองเห็นภาพซ้อน ต้องทำคอเอียงอยู่ตลอดเวลา
แนวทางในการแก้ไข
ในขณะนั้นทางร้านได้พิจารณาแก้ไขด้วยเลนส์สายตาสองชั้น แต่ใส่ปริซึมเข้าไปในเลนส์ข้างละ 0.5 ปริซึม ดังนี้
เลนส์สองชั้นชนิด FT- LAB สั่งฝนพิเศษ
RE = +1.00 - 0.25 *135 0.5 Prism BU
LE = +1.25 - 0.25 * 85 0.5 Prism BD
ADD +2.50
ผ่านไป 3 เดือน ทางร้านได้ติดตาม สอบถามคนไข้ ท่านบอกว่าแว่นตานั้นดีมาก เห็นภาพชัดเจนยิ่งขึ้น ดูมีมิติมากยิ่งขึ้น เห็นภาพซ้อนน้อยลงอย่างมาก ทำคอเอียงน้อยลง ใช้ชีวิตมีความสุขมากยิ่งขึ้น ท่านก็ให้คำชมเชยพร้อมกับคำให้พรมาอย่างมากมาย จนเราผู้ให้บริการอดยิ้มและอดปลื้มใจไม่ได้
จบ case นี้ ผ่านไปอีก 1 ปี ท่านได้ทำแว่นตาหาย ด้วยการที่ท่านอยู่อำเภอบรรพตพิสัย ซึ่งอยู่ห่างจากนครสวรรค์มากพอสมควร ท่านจึงเข้าร้านแว่นตาใกล้บ้านที่ตลาดสลกบาตร ปรากฏว่าทำแล้วใช้ไม่ได้แก้ไขถึง 2 ครั้งก็ยังใช้ไม่ได้ ท่านจึงต้องเข้ามาในเมืองนครสวรรค์ เพื่อมาปรึกษาและแก้ไขระบบการมองเห็นของท่านอีกครั้งหนึ่ง
เมื่อทำการตรวจอย่างละเอียด โดยใช้การตรวจเฉพาะทางคลินิก ก็ปรากฏผลดังนี้
ค่าสายตาที่วัดได้
RE +1.00 - 0.50 *125
LE +1.25 – 0.50*80
ADD 2.50
ผลการตรวจ Phoria (วิธีเฉพาะทางคลินิก)
Horizontal Phoria
Exophoria 2 Prism BI @ 6. M
Exophoria 4 Prism BI @ Near
phoria ในแนวนอนอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน ไม่ส่งผลกระทบต่อระบบการมองเห็น
Vertical Phoria
Left hyperphoria 3 prism BD @ 6 m.
Left hyperphoria 3 prism BD @ Near
ค่า phoria ที่ได้มี 3 Prism ถือว่ามีปริมาณที่มากพอสมควร ถ้าหาก Fusional reserve มีปริมาณไม่มากพอจะส่งผลให้มองเห็นภาพซ้อนได้ แต่คนไข้รายนี้เห็นภาพซ้อนอยู่แล้วเนื่องจากปัญหาที่เป็นมาหลายปี และครั้งที่แล้วทางร้านจ่ายให้คนไข้ 1 prism มาครั้งนี้คนไข้ได้คุ้นเคยกับปริมาณ prism ที่ได้รับแล้ว เพื่อกำจัดภาพซ้อนให้หมดไปทางร้านจึงพิจารณาแก้ไขดังนี้
เลนส์สองชั้นชนิด FT- LAB สั่งฝนพิเศษ
RE = +1.00 - 0.50 *125 1 Prism BU
LE = +1.25 - 0.50 * 80 1 Prism BD
ADD +2.50
เมื่อคนไข้ได้รับแว่นครั้งแรกที่คนไข้สวมใส่ท่านบอกว่าภาพที่เห็นมีความชัดเจน ไม่เห็นภาพซ้อน สบายตา และเมื่อผ่านไปอีก 1 เดือนทางร้านได้โทรไปสอบถาม ท่านบอกว่าแว่นตาดีมากท่านได้สวมใส่ประจำ ไม่มีปัญหาภาพซ้อนแล้ว ท่านได้ขอบคุณที่ติดตามผลงาน พร้อมกับให้ศีลให้พรเป็นการใหญ่ เราเองในถานะผู้ให้บริการก็อดภูมิใจไม่ได้
สรุป
ปัญหาทางด้านระบบการมองเห็นนั้นเป็นสิ่งที่ละเอียดอ่อน ซึ่งนอกจากปัญหาสายตา สั้น ยาว เอียง แล้ว ยังมีปัญหาที่ต้องพิจารณาและวิเคราะห์ร่วม นั่นคือ กล้ามเนื้อตา หากการตรวจเป็นไปอย่างถึงพร้อมและบูรนาการผู้ที่ได้รับการบริการก็จะได้รับการแก้ไขอย่างดีเต็มประสิทธิภาพส่งผลทำให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีตามไปด้วย
ในปัจจุบันร้านแว่นตาที่อยู่ในเมืองไทย มีมากมายเป็นหลักหมื่นร้านค้าครอบคลุมทั้งประเทศ แต่ต้องยอมรับว่าผู้ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญเกี่ยวกับกล้ามเนื้อตา(phoria)นั้นมีปริมาณที่น้อยมาก ๆ บางท่านมีปัญหาด้านระบบการมองเห็นที่ไม่ใช่ปัญหาสายตาเพียงอย่างเดียวแต่ไม่รู้ว่าจะแก้ไขอย่างไรและจะเข้าถึงบุคลากรด้านนี้จากที่ไหน ทำให้การแก้ไขปัญหาด้านระบบการมองเห็นนั้นเป็นไปอย่างไม่บูรนาการเท่าที่ควร
หากท่านไดมีปัญหากล้ามเนื้อตามองเห็นภาพซ้อน ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยรอบดวงตา มีอาการล้าทางสายตา ต้องทำคอเอียงหรืออาจจะมีปัญหาสายตาอย่างอื่นนอกจากที่กล่าวมาก็อินบล็อกเข้ามาสอบถามได้ครับ ผมเองยินดีให้คำปรึกษาครับ หรือหากต้องการความรวดเร็วก็โทรสอบถามได้ครับที่เบอร์ 081-3793209
นายอนิรุจน์ เรือนทองดี
ผู้เชี่ยวชาญด้านระบบการมองเห็น
[2020-03-05]